آموزش دم کردن چایی

آموزش دم کردن و طبخ چای خالص ایرانی

شیوه دم کردن چای خالص و طبیعی شمال ایران که در بین عموم ایرانیان به چای لاهیجان نیز معروف است، کمی متفاوت از سایر انواع چایی ها در ایران است. به جهت اینکه چای خالص ایرانی عاری از هرگونه اسانس و افزودنی می باشد، روش طبخ و دم کردن متفاوتی را برای درست کردن یک قوری چای نیازمند است. در ادامه این مطلب آموزشی شما با روش درست و صحیح دم کردن انواع چای سیاه، چایی سبز و چای سفید ایرانی آشنا می شوید.

ایران با جمعیتی حدود ۱% از جمعیت کل جهان ، حدود ۴ تا ۵ درصد از مصرف کل چای دنیا را به خود اختصاص داده است. هم اکنون حدود ۳۲ هزار هکتار از اراضی شمال کشور که حدود ۹۰ درصد در استان گیلان و حدود ۱۰ درصد در استان مازندران قرار دارد، سطح کل زیر کشت چای کشور را تشکیل می دهند. با وجود کیفیت بالای چای خالص شمال و عاری بودن از هرگونه اسانس و ماده افزودنی و فواید بسیاری که دارد، هنوز جایگاه خود را در سبد خانوار هموطنان عزیزمان پیدا نکرده است.

یکی ازدلایل عمده آن شاید، کم حوصلگی و عدم آشنایی کامل نسبت به شیوه اصولی طبخ چای شمال مخصوصا چای سنتی و طبیعی ایرانی می باشد که نقش تعیین کننده در رنگ و عطر و بو و کیفیت چای دم کشیده دارد. رعایت چند نکته ساده می تواند یک چای خوش رنگ با طعم عالی و کاملا سالم و گوارا را مهمان بزم گرم خانواده ها نماید. ما قصد داریم موارد موثر در آماده نمودن یک قوری چای مطلوب از انواع چای سنتی و چای سبز و چای سفید را در اینجا به شرح ذیل بیان می کنیم.

آموزش طبخ و دم کشیدن چای سنتی (سیاه) ایرانی

دیر رنگ گرفتن چایی اصیل سنتی ایرانی نشانه نامرغوب بودن چای طبیعی نیست بلکه این خاصیت ذاتی اغلب گیاهان دارویی با ارزش همچون گل گاوزبان، آویشن و... می باشد.

زود رنگ گرفتن و طعم دار شدن، نشانه مرغوبیت چای نیست بلکه بیانگر افزودنی هایی است که بعضا زیان آور هم می باشند.

اگر چای دارای افزودنی شیمیایی باشد، یک لایه چربی مانند بعد از ده دقیقه روی چای ریخته شده در استکان ظاهر می گردد.

1 : نوع آب مصرفی برای جوشاندن

شاید برخورد کرده باشید،برخی از هموطنان عزیز که به استان گیلان مسافرت می کنند همیشه می گویند ما نیز چای خریداری شده شمال را که در منزل خود (در استان دیگر) طبخ می کنیم هرگز به خوبی و خوشرنگی و خوش طعمی چایی که در گیلان می نوشیم، نیست. یکی ازپاسخ های علت این تفاوت کیفیت را میتوان در جنس آب این دو منطقه نام برد. برای رفع این مشکل پیشنهاد می شود که در صورت امکان از آب معدنی یا آب تصفیه شده برای جوشاندن استفاده نمایید.

2 : جنس قوری

بهتراست برای طبخ چای شمال از قوری چینی استفاده نمایید. در صورت عدم دسترسی به قوری چینی می توانید از قوری استیل نیز استفاده کنید. سعی گردد از قوری های پلاستیکی چای سازها استفاده نشود.

3 : عدم استفاده از چایسازها

اگربه جای چایساز های پلاستیکی ازسماور یا کتری های استیل یا رویی برای جوش آوردن آب استفاده شود،آب جوشیده برای دم کشیده چای ایرانی مرغوب ترخواهد بود.

4 : مقدار چای و آب مورد نیاز در قوری

مقدار حجم چای شمال بستگی به تعداد استکان چای مورد نیاز دارد که باید متناسب با آب قوری و اندازه قوری باشد. قوری چای هر چقدرگنجایش بیشترداشته باشد، برای دم کشیدن چای شمال مناسب تر است. برای طبخ چای شمال، باتوجه به نوع چایی خشک، مقدارچایی که برمبنای قاشق غذاخوری درقوری ریخته میشود، متفاوت است ولی حداقل دو تا سه قاشق غذاخوری پر، برای تهیه هر وعده دم کردن نوشیدنی چای لازم است. در مرحله بعد نصف فضای قوری را از آب جوش پرکنید. سپس این قوری را به مدت 10 تا 15 دقیقه درمجاورت گرمای غیرمستقیم قرار دهید. دقت داشته باشید پس از جوش آمدن آب، شعله زیر سماور را کم کنید تا صدای قل قل جوشیدن آب پایان یابد.

پس از گذشت حدود 15 دقیقه، چای دم کشیده با بوی خاص چایی شمالی همراه خواهد بود که نشاط آوراست.  بهترین زمان مصرف چای، 10 الی 15 دقیقه بعدازدم کشیدن می باشد ولی میتوان در بازه زمانی 1 تا 3 ساعته نیز از چای  دم کشیده شده استفاده نمایید.

پس از تمام شدن چای دم کشیده شده در قوری، مجددا در قوری چای، آب جوش نریزید تا از تفاله چای دوباره چایی آماده کنید چرا که این کار درست نیست.

یک قاشق چای سبز را در قوری ریخته و به ازای هر یک قاشق، یک لیوان آب داغ با دمای 80 تا 85 درجه به آن اضافه کرده و درب قوری را به مدت 7 تا 8 دقیقه بگذارید. سپس آن را بنوشید. چای سبز مانند چای سیاه نیازی به دم کردن روی حرارت ندارد. برای تهیه چای سبز تک نفره نیازی به قوری نیست و مستقیما می توانید چای سبز را در یک لیوان آب با دمای 80 تا 85 درجه بریزید و 7 تا 8 دقیقه صبر کنید تا دم بکشد.
برای تازه و معطر ماندن چای سبز بهتر است آن را در ظرفی تیره بریزید و در محلی تاریک و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. اگر طعم چای سبز برای تان تلخ  و ناخوشایند است می توانید برای خوش طعم تر کردن چای سبز مقداری آب لیمو به آن اضافه کنید. در صورتی که اضافه وزن ندارید برای کاهش طعم تلخ چای سبز می توانید نصف قاشق چای خوری شکر به داخل استکان حاوی چای سبز اضافه کنید. دقت داشته باشید که به جهت طبیعی بودن چای سبز شمال، نگذارید رنگ چای زیاد غلیظ شود زیرا باعث افت فشار خون ناگهانی می کردد.

آموزش دم کردن چای سفید ایرانی

چای سفید شبیه چای سبز می باشد. فرایند تولید و تخمیر چای سفید کمتر از چای سبز می باشد، اما تغییر مزه هر دو تقریبا یکی است. چای سبز بیشتر مزه علف و چمن می دهد، ولی چای سفید فاقد این طعم می باشد. طعم چای سفید کم و مقداری شیرین می باشد.

آب را پس از جوشاندن مدتی بگذارید تا کمی خنک و دمای آن به 70 تا 80 درجه سانتی‌گراد برسد. یک پیمانه چای سفید، در حد سه تا چهار پر چای سفید، را در قوری ریخته و آب جوشیده 70 درجه را روی آن بریزید و به مدت پنج تا شش دقیقه بدون هیچ حرارتی درب قوری را به صورت در بسته بگذارید تا دم بکشد و آماده شود سپس آن را نوش جان کنید.

چای سفید نیز مانند چای سبز نیازی به دم کردن روی حرارت ندارد. نکته مهم آن که از تفاله چای سفید و سبز می‌توانید برای شادابی پوست به عنوان ماسک استفاده کنید. برای تازه و معطر ماندن چای سفید بهتر است آن را در ظرفی تیره بریزید و در محلی تاریک و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.